2 min read

5 วิธีการยกระดับการสื่อสารและการเชื่อมต่อกับทีมงานสำหรับผู้นำด้วย Transactional Analysis

ในฐานะผู้นำ ความสามารถในการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพและการสร้างความสัมพันธ์ที่แท้จริงกับทีมเป็นสิ่งสำคัญต่อความสำเร็จ อย่างไรก็ตาม แม้จะมีการฝึกอบรม มีเจตนาที่ดี และการประชุมทาง Zoom อย่างไม่มีที่สิ้นสุด การสื่อสารที่ผิดพลาดและความเข้าใจผิดก็ยังคงเกิดขึ้นได้ แล้วถ้าความลับของการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพไม่ได้อยู่ที่สิ่งที่เราพูดเท่านั้น แต่อยู่ที่การเข้าใจบุคลิกภาพที่อยู่ลึกลงไปและเงื่อนไขทางจิตวิทยาที่กำลังส่งผลอยู่ล่ะ?

นี่คือจุดที่ Transactional Analysis (TA) เข้ามา — กรอบแนวคิดทางจิตวิทยาที่มอบเครื่องมือที่มีประสิทธิผลให้ผู้นำในการถอดรหัสปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์ ยกระดับการสื่อสาร และสร้างทีมที่แข็งแกร่งขึ้น

Transactional Analysis คืออะไร

Transactional Analysis (TA) เป็นทฤษฎีเกี่ยวกับบุคลิกภาพและการสื่อสารที่พัฒนาโดย Eric Berne ในช่วงทศวรรษ 1950 ทฤษฎีนี้ตั้งอยู่บนแนวคิดที่ว่าแต่ละคนมี "สถานะตัวตน" (ego states) สามแบบ ได้แก่ Parent (ผู้ปกครอง), Adult (ผู้ใหญ่), และ Child (เด็ก) ซึ่งมีอิทธิพลต่อวิธีคิด ความรู้สึก และพฤติกรรมในทุกการมีปฏิสัมพันธ์ สถานะตัวตนเหล่านี้ไม่ใช่บุคลิกภาพที่ตายตัว แต่เป็นการตอบสนองที่เปลี่ยนแปลงได้ตามประสบการณ์ในอดีตและสถานการณ์ในปัจจุบัน การเข้าใจสถานะเหล่านี้สามารถให้ข้อมูลเชิงลึกแก่ผู้นำเกี่ยวกับแรงจูงใจ อารมณ์ และพฤติกรรมของทีม ซึ่งจะช่วยส่งเสริมสภาพแวดล้อมการทำงานที่ส่งเสริมความไว้วางใจ ความชัดเจน และผลการปฏิบัติงาน

TA สร้างขึ้นบนแนวคิดเรื่อง "transactions" — หน่วยพื้นฐานของปฏิสัมพันธ์ทางสังคม การแลกเปลี่ยนทุกครั้งที่เรามีกับผู้อื่นเกี่ยวข้องกับการทำธุรกรรมที่เราแสดงออกจากสถานะตัวตนหนึ่งของเรา และได้รับการตอบสนองตามสถานะตัวตนที่อีกฝ่ายกำลังใช้ การเชี่ยวชาญในภาษาเหล่านี้จะช่วยให้ผู้นำสามารถยกระดับการสื่อสาร แก้ไขความขัดแย้ง และสร้างความสัมพันธ์ที่แท้จริงกับทีมได้

สถานะตัวตนทั้งสาม: Parent, Adult, และ Child

เพื่อใช้ Transactional Analysis อย่างมีประสิทธิภาพ ผู้นำต้องเข้าใจสถานะทางจิตทั้งสามประการก่อน

Parent (ผู้ปกครอง)

สถานะตัวตนแบบ Parent เปรียบเสมือนการบันทึกอิทธิพลภายนอกที่เราได้รับในวัยเด็ก รวมถึงกฎ การตัดสิน และความคาดหวังต่างๆ แบ่งเป็นสองรูปแบบหลัก

Nurturing Parent (ผู้ปกครองที่เอาใจใส่): ห่วงใย สนับสนุน เห็นอกเห็นใจ และให้กำลังใจ
Critical Parent (ผู้ปกครองที่เข้มงวด): ชอบตัดสิน มีอำนาจ มุ่งเน้นกฎระเบียบและวินัย

Adult (ผู้ใหญ่)

สถานะตัวตนแบบ Adult คือตัวตนที่มีเหตุผลและเป็นกลางของเรา สถานะนี้มุ่งเน้นปัจจุบัน มีตรรกะ และขับเคลื่อนด้วยข้อมูล เป็นส่วนที่วิเคราะห์สถานการณ์โดยปราศจากอคติทางอารมณ์ รวบรวมข้อมูล และตัดสินใจบนพื้นฐานของข้อเท็จจริง Adult เป็นสถานะที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพในสภาพแวดล้อมการทำงาน

Child (เด็ก)

สถานะตัวตนแบบ Child สะท้อนด้านอารมณ์และความฉับพลันของเรา สถานะนี้มีทั้งความคิดสร้างสรรค์ ความอยากรู้อยากเห็น และความสนุกสนาน รวมถึงความเปราะบางและความกลัว เช่นเดียวกับ Parent มีสองรูปแบบหลัก

Free Child (เด็กที่เป็นอิสระ): มีความฉับพลัน สร้างสรรค์ และแสดงออก
Adapted Child (เด็กที่ปรับตัว): เชื่อฟัง วิตกกังวล ต่อต้าน หรือพึ่งพาในการตอบสนองต่อผู้มีอำนาจ

ทำไมผู้นำควรนำ Transactional Analysis มาใช้

Transactional Analysis เป็นเครื่องมือที่ดีให้ผู้นำในการ ...

รู้จักรูปแบบการสื่อสารที่ไม่เกิดประโยชน์และแทนที่ด้วยการสื่อสารที่สร้างสรรค์
เข้าใจและจัดการปฏิสัมพันธ์ของทีมโดยมองเห็นสถานะตัวตนที่ทุกฝ่ายกำลังแสดงอยู่
เพิ่มความตระหนักรู้ในตนเองและความฉลาดทางอารมณ์โดยเข้าใจรูปแบบการสื่อสารของตนเอง
สร้างวัฒนธรรมแห่งความเคารพและการทำงานร่วมกัน ที่สมาชิกในทีมรู้สึกว่าได้รับการรับฟัง มีคุณค่า และได้รับการเสริมสร้างความเข้มแข็ง

กลยุทธ์ในการประยุกต์ใช้ TA ในการเป็นผู้นำ

1. รู้จักและปรับสถานะตัวตนของคุณ

ในฐานะผู้นำ สิ่งแรกที่ควรทำคือการรู้จักสถานะตัวตนเริ่มต้นที่คุณมักใช้ในการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น คุณมักอยู่ในโหมด Nurturing Parent ที่คอยให้การสนับสนุนและกำลังใจอยู่เสมอหรือไม่? หรือคุณมักเป็น Critical Parent ที่เน้นเรื่องกฎระเบียบและความรับผิดชอบ? หรือบางทีคุณอาจพึ่งพาสถานะ Adult มากเกินไป โดยมุ่งเน้นแต่เรื่องตรรกะและประสิทธิภาพ?

กุญแจสำคัญคือการเลือกใช้สถานะตัวตนให้เหมาะกับสถานการณ์

เมื่อทีมต้องการกำลังใจ: ใช้การตอบสนองแบบ Nurturing Parent เพื่อเสริมสร้างขวัญและกำลังใจ
ในช่วงการประเมินผลงาน: ใช้มุมมองแบบ Adult ที่มุ่งเน้นข้อเท็จจริงและเป้าหมาย เพื่อให้การสนทนามีความเป็นกลางและสร้างสรรค์
ในการประชุมระดมความคิด: ดึงเอาสถานะ Free Child ออกมาใช้เพื่อกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์และการเปิดใจกว้าง

การรู้ตัวว่ากำลังใช้สถานะตัวตนแบบใดจะช่วยให้คุณนำทีมได้อย่างมีประสิทธิภาพ และทำให้การตอบสนองของคุณสอดคล้องกับความต้องการของทีมและเป้าหมายของการสื่อสารในแต่ละครั้ง

2. ส่งเสริมการสื่อสารแบบ Adult-to-Adult

การสื่อสารแบบ Adult-to-Adult เป็นรากฐานสำคัญของการมีปฏิสัมพันธ์ที่มีประสิทธิผลและให้เกียรติกันในที่ทำงาน รูปแบบนี้มีความเป็นเหตุเป็นผล เป็นกลาง และมุ่งเน้นการแก้ปัญหามากกว่าการกล่าวโทษหรือใช้อารมณ์ เพื่อส่งเสริมแนวทางนี้

เป็นแบบอย่างของการสื่อสารแบบ Adult โดยรักษาความสงบ มีจุดมุ่งหมายชัดเจน และใช้เหตุผล แม้ในสถานการณ์ที่มีความตึงเครียด
กระตุ้นให้มีการอภิปรายโดยใช้ข้อมูลและข้อเท็จจริง แทนที่จะใช้การคาดเดาหรือความรู้สึกส่วนตัว
เน้นย้ำความสำคัญของข้อเท็จจริงและเป้าหมายร่วมกัน โดยเฉพาะในการแก้ไขความขัดแย้ง

ตัวอย่างเช่น หากทีมงานแสดงท่าทีป้องกันตัว (Adapted Child) ต่อคำวิจารณ์เชิงสร้างสรรค์ ให้ตอบสนองจากสถานะ Adult แทนที่จะเปลี่ยนไปเป็น Critical Parent การรักษาความเป็นกลางจะช่วยลดความตึงเครียด และสื่อให้เห็นว่าคุณมุ่งเน้นที่การหาทางออก ไม่ใช่การตัดสิน

3. จัดการปฏิสัมพันธ์แบบ Parent-Child

ปฏิสัมพันธ์แบบ Parent-Child มักเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติในความสัมพันธ์ที่มีลำดับชั้น เช่น ระหว่างผู้นำกับทีมงาน ตัวอย่างเช่น

เมื่อผู้นำไม่รู้ตัวว่าตนเองกำลังแสดงบทบาท Critical Parent ทีมงานอาจตอบสนองในสถานะ Adapted Child ด้วยความรู้สึกกดดันหรือวิตกกังวล
หากผู้นำแสดงบทบาท Nurturing Parent มากเกินไป ทีมงานอาจตกอยู่ในสถานะ Free Child จนขาดความรับผิดชอบหรือพึ่งพาผู้อื่นมากเกินไป

การสร้างความสัมพันธ์ที่สมดุล

หลีกเลี่ยงการใช้อำนาจมากเกินไป (Critical Parent) เพราะอาจบั่นทอนความคิดสร้างสรรค์และสร้างความไม่พอใจในทีม
ระวังการดูแลที่มากเกินพอดี (Nurturing Parent) เพราะอาจขัดขวางการพัฒนาความเข้มแข็งและความเป็นอิสระของทีม
มุ่งสร้างปฏิสัมพันธ์แบบ Adult-to-Adult โดยเน้นการให้ความเคารพซึ่งกันและกัน การมีเป้าหมายร่วมกัน และการส่งเสริมความรับผิดชอบส่วนบุคคล

ตัวอย่างเช่น แทนที่จะพูดว่า "คุณต้องส่งงานให้ทันกำหนดเดดไลน์" (Critical Parent) ให้เปลี่ยนเป็น "เรามาดูกันว่าจะทำอย่างไรให้โครงการนี้เสร็จตามกำหนดดีไหม?" (Adult) การเปลี่ยนวิธีการพูดแบบนี้จะช่วยให้ทีมงานรู้สึกเป็นพาร์ทเนอร์ในการทำงานมากกว่าเป็นผู้ใต้บังคับบัญชา

4. ใช้แรงเสริมทางบวกเพื่อสร้างความไว้วางใจและแรงจูงใจ

ใน TA คำว่า "strokes" หมายถึงการแสดงออกถึงการยอมรับทางสังคม การให้ strokes เชิงบวก (เช่น การชื่นชม การให้กำลังใจ) สามารถสร้างความไว้วางใจและสร้างแรงจูงใจให้ทีม ในขณะที่ strokes เชิงลบ (เช่น การวิจารณ์อย่างรุนแรง การตำหนิ) อาจสรางความรู้สึกต่อต้านหรือการป้องกันตัว ผู้นำที่มีประสิทธิภาพควรใช้วิธีการที่สมดุล

ยอมรับและชื่นชมความสำเร็จและความพยายามอย่างสม่ำเสมอ เพื่อสร้างบรรยากาศการทำงานในเชิงบวก
ให้ข้อเสนอแนะเชิงสร้างสรรค์ในฐานะโอกาสการเรียนรู้และพัฒนา แทนที่จะเป็นการลงโทษหรือตำหนิ

ตัวอย่างเช่น แทนที่จะพูดว่า "คุณทำตรงนี้ผิด" ให้เปลี่ยนเป็น "ส่วนนี้ยังมีโอกาสพัฒนาให้ดีขึ้นได้อีก และผม/ดิฉันเชื่อว่าคุณมีทักษะที่จะทำให้มันดียิ่งขึ้นไปได้" การตอบสนองแบบนี้ผสมผสานการรับรู้ความสามารถกับข้อเสนอแนะเชิงสร้างสรรค์ ซึ่งช่วยเสริมสร้างความมั่นใจในตนเองและกระตุ้นการพัฒนา

5. รู้จักและหลีกเลี่ยงเกมทางจิตวิทยา

เกมทางจิตวิทยาคือรูปแบบการมีปฏิสัมพันธ์ที่ซ้ำๆ และไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ ซึ่งมักมีรากฐานมาจากสถานะตัวตนที่ไม่รู้ตัว เกมเหล่านี้สามารถทำลายบรรยากาศในที่ทำงานได้อย่างมาก นำไปสู่ความขัดแย้งที่ไม่ได้รับการแก้ไขและความสัมพันธ์ที่ตึงเครียด เกมที่พบบ่อยในสภาพแวดล้อมการทำงานมีดังนี้

"ทำไมคุณไม่ - ใช่ แต่...": สมาชิกในทีมนำเสนอปัญหา แต่ทุกวิธีแก้ไขที่คุณแนะนำจะถูกตอบกลับด้วย "ใช่ แต่..." ซึ่งสร้างความคับข้องใจ
"ถ้าไม่ใช่เพราะคุณ": สมาชิกในทีมโทษผู้อื่น (หรือสถานการณ์) สำหรับความล้มเหลวในความก้าวหน้าของตน

ในฐานะผู้นำ หลีกเลี่ยงการถูกดึงเข้าไปในเกมเหล่านี้ ตอบสนองจากสถานะตัวตนแบบ Adult โดยมุ่งเน้นที่ข้อเท็จจริงและวิธีแก้ปัญหา ตัวอย่างเช่น หากสมาชิกในทีมเล่นเกม "ทำไมคุณไม่ - ใช่ แต่" ให้ถามว่า "คุณต้องการผลลัพธ์อะไร และเราจะมีขั้นตอนอะไรบ้างที่จะไปถึงจุดนั้น?" วิธีนี้จะเปลี่ยนการสนทนาจากการบ่นเป็นการหาทางแก้ไขที่ปฏิบัติได้

กรณีศึกษาการเป็นผู้นำผ่าน Transactional Analysis

ลองจินตนาการถึงการประชุมทีมที่โครงการไม่คืบหน้าตามที่คาดหวัง ความตึงเครียดสูง และบทบาทในสามเหลี่ยมดราม่า (Hero, Victim, Persecutor) เริ่มปรากฏ

สมาชิกทีมที่เป็น Victim แสดงความคับข้องใจ รู้สึกรับมือไม่ไหวและไร้พลัง
สมาชิกทีมอีกคนก้าวเข้ามาเป็น Hero เสนอที่จะรับงานเพิ่มเพื่อ "ช่วยเหลือสถานการณ์"
Persecutor (มักเป็นโดยไม่ตั้งใจ) วิจารณ์ Victim โดยมุ่งเน้นที่การขาดการมีส่วนร่วมของพวกเขา

แทนที่จะปล่อยให้ปฏิสัมพันธ์นี้ลุกลาม ผู้นำที่มีทักษะใน TA สามารถแทรกแซงได้

รับรู้ความกังวลของ Victim จากมุมมองของ Nurturing Parent แสดงความเห็นอกเห็นใจโดยไม่เสริมการพึ่งพา
ส่งเสริมให้ Hero ถอยออกมา อธิบายความสำคัญของการรักษาสมดุลภาระงานสำหรับทุกคน
เปลี่ยนการวิจารณ์ของ Persecutor เป็นข้อเสนอแนะเชิงสร้างสรรค์จากมุมมองแบบ Adult

ในสถานการณ์นี้ ผู้นำช่วยให้ทีมหลุดพ้นจากสามเหลี่ยมดราม่าและส่งเสริมพลวัตแบบ Adult-to-Adult ที่ทุกคนรู้สึกได้รับความเคารพและมีความรับผิดชอบ

ผลลัพธ์ที่ยั่งยืนของ Transactional Analysis สำหรับผู้นำ

Transactional Analysis ไม่ใช่แค่เครื่องมือในการสื่อสาร แต่เป็นแนวทางที่สามารถเปลี่ยนแปลงที่ช่วยให้ผู้นำสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่มีความเคารพ การทำงานร่วมกัน และการเติบโต โดยการเข้าใจและประยุกต์ใช้หลักการของ TA ผู้นำสามารถ

ส่งเสริมการสื่อสารที่จริงใจและลดความเข้าใจผิด
เสริมสร้างศักยภาพให้สมาชิกในทีมรับผิดชอบหน้าที่และการพัฒนาส่วนบุคคลของตน
แก้ไขความขัดแย้งอย่างสร้างสรรค์ โดยมั่นใจว่าการมีปฏิสัมพันธ์ยังคงมุ่งเน้นที่วิธีแก้ไขมากกว่าการกล่าวโทษ

ในสภาพแวดล้อมการทำงานที่ซับซ้อนและรวดเร็วในปัจจุบัน ผู้นำที่ใช้ประโยชน์จากพลังของ TA สามารถสร้างทีมที่แข็งแกร่งและเชื่อมโยงกันมากขึ้น พวกเขาไม่เพียงส่งเสริมผลการปฏิบัติงานเท่านั้น แต่ยังสร้างวัฒนธรรมการทำงานที่เห็นคุณค่าของการมีส่วนร่วม ความสามารถ และศักยภาพของแต่ละคน ด้วยการเชี่ยวชาญในภาษาของ Parent, Adult และ Child คุณสามารถนำด้วยความเห็นอกเห็นใจ ปัญญา และความเข้าใจอย่างลึกซึ้งในพฤติกรรมมนุษย์ — เปลี่ยนการมีปฏิสัมพันธ์ในชีวิตประจำวันให้เป็นโอกาสสำหรับการเชื่อมต่อ การเติบโต และความสำเร็จ

หากคุณต้องการพัฒนาทักษะด้านการสื่อสารด้วย Transactional Analysis ที่ลึกซึ้งขึ้น คุณสามารถศึกษาและเข้าร่วมคอร์ส The Art of Influence ที่สอนโดยนักจิตวิทยาของ iSTRONG ได้ คุณสามารถดูรายละเอียดคอร์สได้ที่นี่ >>

iSTRONG Mental Health

ผู้ดูแลสุขภาพใจให้กับบุคคล ครอบครัว และองค์กร

บริการของเรา

สำหรับบุคคลทั่วไป