2 min read

รับมือกับเพื่อนร่วมงานหลงตัวเอง: วิธีสังเกตคน Narcissistic และการปกป้องสุขภาพจิตของคุณ

คุณเคยตื่นเช้ามาแล้วรู้สึกไม่อยากไปทำงานมั้ย? ไม่ใช่เพราะงานหนักหรือลูกค้ากดดัน แต่เป็นเพราะ "ใครบางคน" ที่ทำให้ทุกวันของคุณเหมือนอยู่ในสนามรบทางอารมณ์ คนที่ชอบพูดถึงแต่ตัวเอง โยนความผิดให้คนอื่น และสร้างบรรยากาศตึงเครียดจนคุณแทบหายใจไม่ออก

หากคำตอบคือใช่ คุณอาจกำลังเผชิญหน้ากับคนที่เป็น Narcissistic หรือคนที่มีพฤติกรรมหลงตัวเองอย่างรุนแรง ซึ่งไม่เพียงแต่ทำลายความสัมพันธ์ในทีม แต่ยังบั่นทอนความมั่นใจและความสงบสุขของคุณในระยะยาว ไม่ว่าจะเป็นหัวหน้าที่คอยกดขี่อย่างไร้เหตุผล หรือเพื่อนร่วมทีมที่พยายามแย่งความดีความชอบจากผลงานของคนอื่น พวกเขาล้วนเป็น "ระเบิดเวลา" ที่สามารถทำให้ที่ทำงานกลายเป็นสนามรบได้โดยไม่รู้ตัว

"การทำงานควรเป็นที่ที่คุณสร้างสรรค์และเติบโต ไม่ใช่สถานที่ที่ทำให้คุณเครียดจนหมดไฟ" แต่สำหรับหลายคน การต้องเผชิญหน้ากับคนที่หลงตัวเองทุกวัน กลับทำให้พวกเขารู้สึกเหมือนต้องเดินบนเชือกเส้นบาง ระแวดระวังทุกคำพูด และต้องปกป้องตัวเองจากคำวิจารณ์ที่รุนแรงอย่างไม่มีเหตุผล

บทความนี้จะพาคุณสำรวจถึงพฤติกรรมของคนหลงตัวเองในที่ทำงาน ผลกระทบที่พวกเขาสร้างขึ้นต่อทีมและสุขภาพจิตของพนักงาน พร้อมทั้งวิธีปกป้องตัวเองและทีมงานจากพฤติกรรมพิษนี้ เพื่อให้คุณสามารถกลับมาทำงานได้อย่างมีความสุขและมั่นใจอีกครั้ง

เข้าใจพฤติกรรมหลงตัวเอง (Narcissistic) ในที่ทำงาน

Narcissistic Personality Disorder (NPD) เป็นภาวะที่บุคคลมีลักษณะเด่นในด้านความมั่นใจในตัวเองเกินจริง ขาดความเห็นอกเห็นใจ และต้องการความสนใจจากผู้อื่นอย่างต่อเนื่อง แม้ไม่ได้หมายความว่าทุกคนที่มีนิสัยแบบนี้จะถูกจัดอยู่ในกลุ่มคนที่มี NPD แต่พฤติกรรมบางอย่างสามารถสร้างปัญหาในสภาพแวดล้อมการทำงาน เช่น

การรับความดีความชอบเพียงคนเดียว
ไม่ว่าความสำเร็จจะมาจากการทำงานเป็นทีม พวกเขาจะพยายามทำให้ดูเหมือนว่าพวกเขาเป็นตัวหลักเสมอ
การวิจารณ์คนอื่นอย่างรุนแรง
เพื่อปกป้องตัวเองหรือเสริมความสำคัญของตน พวกเขาอาจทำให้เพื่อนร่วมงานดูแย่
การสร้างความขัดแย้ง
ชอบสร้างดราม่าเพื่อดึงดูดความสนใจ
การปฏิเสธความผิด
พวกเขาไม่ยอมรับความผิดพลาดและมักโยนความผิดให้คนอื่น

การทำงานร่วมกับคนประเภทนี้อาจทำให้คุณรู้สึกเครียด หมดพลัง และแม้กระทั่งสงสัยในความสามารถของตัวเอง

ผลกระทบในทีมและสุขภาพจิตของพนักงานเมื่อมีคนหลงตัวเองอยู่ในที่ทำงาน

การมีคนหลงตัวเอง (Narcissist) อยู่ในที่ทำงานไม่ได้ส่งผลเสียแค่กับบุคคลที่ต้องเผชิญหน้าโดยตรง แต่ยังสามารถทำลายบรรยากาศการทำงานในทีม และสร้างปัญหาเชิงโครงสร้างต่อองค์กรโดยรวมได้ ดังนี้

1. ผลกระทบต่อทีมงาน

การทำงานเป็นทีมลดลง: Narcissist มักต้องการแสดงตัวเป็น "คนสำคัญ" ซึ่งทำให้การทำงานร่วมกันในทีมเป็นไปได้ยาก พวกเขาอาจขัดขวางความคิดเห็นของผู้อื่น หรือพยายามยกย่องความสำเร็จของตัวเองเหนือทีม ส่งผลให้เกิดความขัดแย้งและการแตกแยกในกลุ่ม
บรรยากาศการทำงานตึงเครียด: เมื่อมีคนในทีมที่มักสร้างดราม่าหรือความขัดแย้ง บรรยากาศการทำงานจะกลายเป็นพื้นที่ที่เต็มไปด้วยความระแวงและความไม่ไว้วางใจ
ความไว้วางใจลดลง: คนหลงตัวเองอาจโกหกหรือบิดเบือนความจริงเพื่อให้ตัวเองดูดี สิ่งนี้ทำให้เกิดความรู้สึกไม่มั่นคงในทีม และลดความเชื่อมั่นต่อกันในระยะยาว
ลดความคิดสร้างสรรค์: บรรยากาศที่มีการวิจารณ์หรือข่มเหงผู้อื่นทำให้สมาชิกในทีมกลัวที่จะเสนอไอเดียใหม่ๆ เพราะกลัวถูกปฏิเสธหรือถูกตำหนิอย่างไม่เป็นธรรม

2. ผลกระทบต่อสุขภาพจิตของพนักงาน

ความเครียดสะสม: การทำงานร่วมกับ Narcissist ที่มีพฤติกรรมเชิงลบ เช่น การตำหนิ การยกตัวเอง หรือการลดค่าผู้อื่น อาจทำให้พนักงานรู้สึกเครียดและกดดันอย่างต่อเนื่อง
ความมั่นใจลดลง: การวิจารณ์ที่รุนแรงและไม่สร้างสรรค์ หรือการโยนความผิดให้ผู้อื่น อาจทำให้พนักงานเริ่มสงสัยในความสามารถของตัวเอง และรู้สึกว่าความสำเร็จของพวกเขาไม่มีคุณค่า
ภาวะหมดไฟ (Burnout): การพยายามทำงานอย่างหนักเพื่อหลีกเลี่ยงความขัดแย้ง หรือเพื่อทำให้ Narcissist พอใจ อาจทำให้พนักงานรู้สึกหมดพลังและหมดไฟในการทำงาน
ภาวะวิตกกังวลและซึมเศร้า: ความกดดันที่สะสมจากพฤติกรรมพิษ อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพจิตที่รุนแรงขึ้น เช่น อาการวิตกกังวล ซึมเศร้า หรือแม้กระทั่งการรู้สึกว่าตัวเองไร้ค่า

ตัวอย่างผลกระทบที่ชัดเจน

ในองค์กรแห่งหนึ่ง การที่มีหัวหน้าซึ่งมีลักษณะหลงตัวเองส่งผลให้พนักงานในทีมไม่กล้าเสนอความคิดเห็นใหม่ๆ เพราะกลัวถูกด่าว่าหรือถูกปัดตกไอเดีย บรรยากาศการประชุมจึงเต็มไปด้วยความตึงเครียดและการยอมตามหัวหน้าอย่างไม่เต็มใจ พนักงานบางคนเริ่มลาออกเพราะรู้สึกว่าตนเองไม่มีที่ยืนในองค์กร และคนที่เหลือก็เริ่มรู้สึกหมดไฟในการทำงานเพราะขาดแรงบันดาลใจและการสนับสนุน

วิธีปกป้องสุขภาพจิตเมื่อต้องทำงานกับ Narcissist

เพื่อไม่ให้พฤติกรรมพิษนี้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิตของคุณ นี่คือวิธีรับมือ

1. อย่าตกเป็นเหยื่อของการยั่วยุ

Narcissist มักจะพยายามทำให้คุณตอบสนองต่อความกดดันหรือดราม่าที่พวกเขาสร้างขึ้น พยายามรักษาความสงบ และไม่ตอบสนองต่อคำวิจารณ์ที่ไม่มีเหตุผล

2. ตั้งขอบเขตที่ชัดเจน

ระบุสิ่งที่คุณยอมรับได้และไม่ได้ในพฤติกรรมของพวกเขา เช่น "ฉันยินดีจะพูดคุย แต่ไม่ใช่ในลักษณะที่เป็นการโจมตีส่วนตัว"

3. หลีกเลี่ยงการมีส่วนร่วมในดราม่า

อย่าให้ตัวเองติดอยู่ในวงจรของการกล่าวหาและการตอบโต้ เพราะจะทำให้คุณเสียพลังงานโดยเปล่าประโยชน์

4. หาสมดุลระหว่างงานกับชีวิตส่วนตัว

ให้ความสำคัญกับเวลาส่วนตัว ทำกิจกรรมที่ช่วยให้คุณรู้สึกผ่อนคลาย เช่น การออกกำลังกายหรือทำสมาธิ

5. พูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญ

หากคุณรู้สึกว่าความเครียดเริ่มส่งผลต่อชีวิตประจำวัน การพูดคุยกับนักจิตวิทยาหรือจิตแพทย์อาจช่วยให้คุณเข้าใจวิธีรับมือได้ดีขึ้น 💡

หากหัวหน้าของคุณเป็น Narcissist: ความท้าทายและวิธีรับมือ

การที่หัวหน้าของคุณมีพฤติกรรมหลงตัวเอง (Narcissistic) ถือเป็นสถานการณ์ที่ท้าทายอย่างมาก เพราะพวกเขาอยู่ในตำแหน่งที่มีอำนาจ และพฤติกรรมพิษของพวกเขาอาจส่งผลกระทบต่อคุณโดยตรง ไม่ว่าจะเป็นการดึงเอาความดีความชอบจากผลงานของคุณ การวิจารณ์อย่างไม่สร้างสรรค์ หรือการตั้งความคาดหวังที่ไม่สมเหตุสมผลเพื่อเสริมความสำคัญของตัวเอง

ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น

1. ขาดความยุติธรรมในงาน: คุณอาจรู้สึกว่าผลงานที่คุณทำอย่างหนักกลับถูกหัวหน้ารับไปเป็นของตัวเอง โดยไม่มีการให้เครดิตใดๆ

2. ความเครียดสะสม: หัวหน้าที่เป็น Narcissist มักกดดันลูกน้องด้วยความคาดหวังสูงเกินจริง หรืออาจใช้อำนาจในทางที่ผิดเพื่อควบคุมคุณ

3. บรรยากาศการทำงานเป็นพิษ: พฤติกรรมของพวกเขาสามารถสร้างความไม่มั่นคงในทีม พนักงานอาจรู้สึกหวาดกลัวหรือไม่กล้าแสดงความคิดเห็นอย่างเปิดเผย

4. รู้สึกหมดไฟในการทำงาน: การทำงานหนักโดยไม่ได้รับการยอมรับหรือถูกวิจารณ์ตลอดเวลา อาจทำให้คุณหมดแรงจูงใจที่จะพัฒนาตัวเอง

วิธีรับมือกับหัวหน้า Narcissistic

1. รักษาขอบเขตที่ชัดเจน

อย่าให้หัวหน้าใช้ความคาดหวังที่ไม่สมเหตุสมผลมากดดันคุณ หากคุณรู้สึกว่างานที่ได้รับมอบหมายเกินขอบเขต ให้สื่อสารอย่างชัดเจน เช่น “ดิฉันอยากทำงานให้ดีที่สุด แต่ตอนนี้มีงานที่ได้รับมอบหมายแล้ว หากต้องเพิ่มงานใหม่อาจส่งผลต่อคุณภาพของงานทั้งหมด”

2. เก็บหลักฐาน

เมื่อหัวหน้าเป็นคนที่ชอบเบี่ยงเบนความจริง การเก็บหลักฐานเป็นสิ่งสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นการบันทึกอีเมล ข้อความ หรือเอกสารที่แสดงถึงความรับผิดชอบของคุณ จะช่วยปกป้องตัวคุณในกรณีที่ถูกตำหนิหรือถูกกล่าวหาอย่างไม่เป็นธรรม

3. อย่าหวังการเปลี่ยนแปลง

หัวหน้า Narcissistic มักไม่ยอมรับความผิดพลาด และการพยายามเปลี่ยนพฤติกรรมของพวกเขาอาจทำให้คุณเสียพลังงานโดยเปล่าประโยชน์ ดังนั้นโฟกัสที่การปกป้องตัวเองแทน

4. สร้างเครือข่ายสนับสนุนในองค์กร

หากหัวหน้าของคุณเป็นคนที่ทำลายขวัญกำลังใจ การมีเพื่อนร่วมงานที่คุณสามารถพูดคุยหรือขอคำแนะนำจะช่วยให้คุณรู้สึกว่าไม่ได้อยู่คนเดียว

5. หาทางเลือกใหม่เมื่อจำเป็น

หากสถานการณ์แย่ลงจนคุณไม่สามารถจัดการได้ หรือพฤติกรรมของหัวหน้าเริ่มส่งผลร้ายต่อสุขภาพจิตของคุณ การมองหาตำแหน่งงานใหม่ในองค์กรอื่น หรือพูดคุยกับฝ่ายทรัพยากรบุคคล อาจเป็นทางออกที่ช่วยให้คุณกลับมาทำงานได้อย่างมีความสุข

ตัวอย่างกรณีศึกษา 1: เมื่อปิ่นต้องเผชิญหน้ากับหัวหน้าที่มีพฤติกรรมหลงตัวเอง

ปิ่นทำงานในบริษัทขนาดใหญ่ และต้องทำงานร่วมกับหัวหน้าที่มักจะวิจารณ์ผู้อื่นอย่างรุนแรง และรับเอาความดีความชอบทั้งหมด แม้โปรเจกต์จะสำเร็จจากความพยายามของทีม

ในช่วงแรก ปิ่นพยายามเงียบและไม่แสดงความไม่พอใจ แต่พฤติกรรมของหัวหน้าก็เริ่มส่งผลต่อความมั่นใจในตัวเธอ ปิ่นจึงตัดสินใจขอคำปรึกษากับนักจิตวิทยาออนไลน์ซึ่งเป็นสวัสดิการ EAP ของบริษัท เพื่อเข้าใจวิธีตั้งขอบเขตและรับมือกับพฤติกรรมนี้

หลังจากการพูดคุย ปิ่นเรียนรู้ที่จะพูดออกมาอย่างสุภาพแต่หนักแน่น เช่น “ขออภัยค่ะ แต่ความคิดเห็นนั้นไม่เป็นความจริงทั้งหมด เราทำงานเป็นทีมค่ะ” นอกจากนี้ เธอใช้เวลาในการทำสมาธิหลังเลิกงาน และเรียนรู้ที่จะไม่ปล่อยให้คำพูดของหัวหน้ามีอิทธิพลต่อความคิดของเธอ ปิ่นรู้สึกมั่นคงขึ้นและสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกครั้ง

ตัวอย่างกรณีศึกษา 2: ผู้จัดการฝ่ายขาย

พีรดนย์ทำงานในตำแหน่งผู้จัดการฝ่ายขาย และต้องรายงานตรงต่อหัวหน้าที่มีลักษณะหลงตัวเอง ทุกครั้งที่ทีมของพีรดนย์ทำยอดขายได้สูง หัวหน้าของเขาจะรีบนำเสนอผลงานต่อผู้บริหารโดยไม่พูดถึงชื่อทีมเลย ในขณะเดียวกัน หากยอดขายลดลง เขาจะตำหนิพีรดนย์อย่างรุนแรงว่าบริหารทีมผิดพลาด

พีรดนย์จึงเริ่มบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับยอดขายที่ทีมเขาทำได้ในแต่ละเดือน พร้อมส่งรายงานถึงผู้บริหารในรูปแบบอีเมลเพื่อสร้างความโปร่งใส หลังจากนั้น เขาพูดคุยกับหัวหน้าอย่างตรงไปตรงมาถึงการทำงานร่วมกัน ผลคือเขาสามารถสร้างขอบเขตที่ชัดเจนขึ้น และหัวหน้าก็ลดการตำหนิลงเมื่อเห็นว่าเขามีหลักฐานที่ชัดเจน

การมีหัวหน้าที่เป็น Narcissist อาจดูเหมือนเป็นเรื่องที่เลี่ยงไม่ได้ในบางองค์กร แต่คุณสามารถสร้างกลยุทธ์เพื่อปกป้องตัวเองและยังคงทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ การพูดคุยกับนักจิตวิทยาหรือที่ปรึกษาสามารถช่วยให้คุณมองเห็นทางออกที่เหมาะสมในสถานการณ์เหล่านี้ และรักษาสุขภาพจิตของคุณให้อยู่ในเกณฑ์ที่ดีเสมอ

ปกป้องตัวคุณเองในโลกการทำงานที่ท้าทาย

การเผชิญหน้ากับ Narcissist ในที่ทำงานอาจทำให้คุณรู้สึกเหนื่อยล้าและหมดกำลังใจ แต่ด้วยการตั้งขอบเขต การสร้างความเข้มแข็งทางจิตใจ และการพูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญ คุณสามารถปกป้องสุขภาพจิตของคุณและกลับมาทำงานด้วยความมั่นใจอีกครั้ง

ถ้าคุณกำลังเผชิญหน้ากับปัญหาในที่ทำงาน และรู้สึกว่าต้องการคำแนะนำหรือต้องการพื้นที่ในการระบายความรู้สึก ลองปรึกษานักจิตวิทยาออนไลน์ผ่านแพลตฟอร์มที่เชื่อถือได้ เพราะสุขภาพจิตของคุณสำคัญที่สุด 😊

iSTRONG Mental Health

ผู้ดูแลสุขภาพใจให้กับบุคคล ครอบครัว และองค์กร

บริการของเรา

สำหรับบุคคลทั่วไป