คำตอบทางจิตวิทยา ทำไมเรามักมีความรักกับคนที่เหมือนพ่อแม่ของเรา

หลายๆ คนคงจะเคยได้ยินคำพูดที่ว่า เรามักจะมีความรักกับคนที่มีลักษะเหมือนกับพ่อหรือแม่ของเรา ซึ่งในทางจิตวิทยาสามารถให้คำตอบเกี่ยวกับเรื่องนี้ได้โดยนำเอา attachement theory รวมไปถึงเรื่องจิตใต้สำนึก มาช่วยไขคำตอบเรื่องนี้กับทุกคนค่ะ

มีงานวิจัยทางด้านจิตวิทยาได้ทำการศึกษาเรื่องนี้ โดยศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างลูกกับผู้ปกครอง (ส่วนมากจะเป็นพ่อและแม่) และพบว่า ความสัมพันธ์ที่เรามีกับคนเลี้ยงดู หรือผู้ปกครอง มีผลอย่างมากในการสร้างความสัมพันธ์เมื่อเราเติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นความสัมพันธ์แบบคนรัก หรือ ความสัมพันธ์กับคนรอบตัวก็ตามก็ตาม

เด็กที่ได้รับความรัก ความอบอุ่น และการดูแลเอาใจใส่อย่างเพียงพอจากคนเลี้ยง จะทำให้เขาเป็นคนที่มี emotional secured (มั่นคงทางอารมณ์) พวกเขาจะเรียนรู้ความสัมพันธ์ในรูปแบบ securely attached ซึ่งรู้ว่า คนรอบตัวรักเขา เขามีความสำคัญ พวกเขามีพื้นที่ปลอดภัย ไม่กลัวการถูกทอดทิ้ง และมีความสามารถในการพัฒนาตัวเอง ซึ่งสามารถที่จะพัฒนาความสัมพันธ์กับคนรอบตัวได้อย่างดี

ในขณะที่เด็กที่ขาดความรัก ความอบอุ่น และถูกทอดทิ้งในวัยเด็ก ทำให้พวกเขาพัฒนารูปแบบความสัมพันธ์กับคนรอบตัวแบบ Insecurely attached ต้องการได้รับความรัก ความสนใจ จากคนรอบข้างอย่างมาก พวกเขาเหล่านี้มักจะทำอะไรก็ตามที่ให้ได้มาซึ่งได้มาซึ่งความรัก และความสนใจ เมื่อพวกเขาโตมา เขาก็จะตามหาความรัก และทำทุกอย่างเพื่อให้คนที่รักอยู่กับเขา และกลัวการที่จะต้องถูกทิ้งเป็นอย่างมาก หรืออาจจะหลีกเลี่ยงที่จะมีความสัมพันธ์แบบใกล้ชิด เพราะว่าพวกเขากลัวที่จะต้องเจ็บปวด เป็นต้น

Kim Bartholomew นักจิตวิทยากล่าวว่า กลุ่มคนที่มีความกลัวนี้อยู่ (anxiously attached) พวกเขาจะมองตัวเองไม่มีคุณค่าเพียงพอ และต้องการการยอมรับจากคนอื่นตลอดเวลา ซึ่ง anxiously attached แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่

1) คนที่กลัวการผูกมัด (Fearful avoidant)

2) คนที่กลัวถูกทิ้ง (Dismissing avoidant )

คนที่กลัวการผูกมัด (Fearful avoidant) มักจะมีความคิดว่าตัวเองไม่ได้พอ แต่ก็ยอมคนรักและพึ่งพาคนรักเป็นอย่างมาก เพราะจริงๆ แล้วพวกเขาต้องการความรัก และ ความใกล้ชิด แต่ในขณะเดียวกันก็กลัวความเจ็บปวดซึ่งอาจเกิดจาก การถูกทอดทิ้ง ทำให้พวกเขาไม่เชื่อใจใครง่ายๆ

คนที่กลัวถูกทิ้ง (Dismissing avoidant) มองตัวเองดี และมีความสามารถ แต่พวกเขาไม่ชอบที่จะมีความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้งเช่นกัน เพราะมีความเชื่อว่าจะต้อง independent พึ่งตัวเองได้ พวกเขาไม่ชอบพึ่งใคร และในขณะเดียวกัน ก็ไม่ชอบให้ใครมาพึ่ง เช่นกัน

มนุษย์ทุกคน เมื่อไม่มีสติ เราจะตัดสินใจ และใช้ชีวิตโดยการสั่งการของจิตใต้สำนึก ซึ่งหากเราเป็นคนที่มี emotional secured เราก็จะสามารถใช้ชีวิตในรูปแบบที่จะทำให้เรามีความสุขกับชีวิตได้ ซึ่งรูปแบบนี้ ถูกสร้างขึ้นตั้งแต่เราเป็นเด็ก หากเรามีพ่อหรือแม่ที่ไม่ได้ให้ความรัก และความอบอุ่น พูดจาทำร้ายจิตใจเรา สุดท้ายก็ค้นพบว่า เรามีรูปแบบของคนรักที่เป็นแบบเดียวกับพ่อกับแม่ของเรา นี่ก็คือเหตุผลของรูปแบบความสัมพันธ์ที่เราคุ้นเคย ที่อยู่ภายใต้จิตสำนึกของเรานั่นเอง

Glenn Geher นักจิตวิทยาได้ทำการศึกษาและค้นพบว่า เรามักจะเลือกคนรัก เหมือนกับผู้ปกครองที่เป็นเพศตรงข้ามกับเรา เช่น ลูกสาวก็จะเลือกคนรักที่เหมือนพ่อ เป็นต้น ซึ่งหากเมื่อคนรักของเราเหมือนกับพ่อหรือแม่ของเราในทางที่ดี เราก็จะมีความสัมพันธ์ที่ดี ในขณะเดียวกัน หากเป็นไปในทางตรงข้าม ก็ทำให้ความสัมพันธ์ที่เรามีกับคนรักไม่ราบรื่นนั่นเอง

บทความแนะนำ 7 กลยุทธ์เชิงจิตวิทยาพัฒนาความรักให้แน่นแฟ้นยืนยาว

เมื่อเราพบใครสักคนในครั้งแรกๆ จิตใต้สำนึกของเราก็จะทำให้เราเลือกเข้าไปคุยหรือทำความรู้จักกับคนที่เรารู้สึกคุ้นเคย (ซึ่งมีความคล้ายคลึงพ่อกับแม่ของเรา) และการที่ความสัมพันธ์กับคนกลุ่ม anxious attached เกิดขึ้นได้ เนื่องจากเราจะรู้สึกว่าคนประเภทที่กลัวถูกทิ้ง (Dismissing avoidant) มีความเปิดเผย และมีแรงดึงดูดให้เราอยากอยู่ด้วย เนื่องจากเขาจะติดตาม ดูแลเอาใจใส่ และทำให้เรารู้สึกสำคัญ ในขณะที่คนประเภทที่กลัวการผูกมัด (Fearful avoidant) จะทำให้เรารู้สึกอยากค้นหา รู้สึกว่าพวกเขา เข้มแข็ง และ independant ซึ่งจากงานวิจัยคนสองกลุ่มนี้ จะมองสบตาและใช้การสัมผัส รวมถึงมุกตลกๆ มากกว่าคนประเภท emotional secure ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้คนอื่นตกหลุมรักพวกเขาได้ง่ายอีกด้วย

ความรักเป็นสิ่งที่สวยงาม และสำคัญกับชีวิตของเรา ครอบครัวเป็นจุดแรกที่สำคัญในการสร้างคนๆ หนึ่งที่จะเป็นทรัพยากรที่ดีของสังคม รวมถึงการที่คนๆ หนึ่งจะตัดสินใจเรื่องต่างๆ และดำเนินชีวิตในทางที่ดี ที่ถูกต้อง และมีความสุข พ่อแม่เป็นคนที่สำคัญมากๆ

จากบทความนี้ หากเราสำรวจตัวเองแล้วพบว่า เรากำลังเป็น anxiously attached อยู่ ก็สามารถที่จะรับรู้ และจัดการกับมันได้ การพูดคุยกับนักจิตวิทยาก็เป็นอีกหนึ่งตัวช่วยที่ดี ที่จะทำให้คุณมีความสัมพันธ์ที่ดีขึ้น และมีความสุขกับชีวิตในภาพรวมมากขึ้นนะคะ

---

istrong.co ผู้ให้บริการด้านสุขภาพจิตและครอบครัว

บริการให้คำปรึกษาโดยนักจิตวิทยา นักจิตบำบัด นักจิตวิทยาคลินิกที่มีใบรับรอง

สามารถเลือกคุยทางโทรศัพท์หรือการพูดคุยแบบส่วนตัว (Private Counseling)

และคอร์สออนไลน์ | Classroom Workshop

รวมถึงบทความจิตวิทยาอีกมากมาย

Contact : https://www.istrong.co/service