2 min read

14 อาการของผู้ใหญ่ที่สมาธิสั้น

คุณเคยถูกตำหนิหรือมีปัญหาเหล่านี้บ้างมั้ย ชอบทิ้งงาน เริ่มงานแล้วไม่ทำให้จบ ชอบผัดวันประกันพรุ่ง ไม่ทำซักที ส่งงานช้าเกิน deadline นัดทีไรก็ไปสาย ทำอะไรหยิบโหย่งไม่จริงจัง ใช้จ่ายเงินสุรุ่ยสุร่ายจนเงินขาดมืออยู่เป็นประจำ บ้านรก กระเป๋ารก รถรก หาของไม่เจออยู่บ่อยครั้ง ฯลฯ หากคุณเคยตกอยู่ในสถานการณ์เหล่านี้ เป็นไปได้ว่าคุณอาจมีภาวะสมาธิสั้น ปัญหาสมาธิสั้นไม่ได้มีแค่เฉพาะในเด็กเท่านั้น เพราะตามสถิติแล้วพบว่า เด็กที่ถูกวินิจฉัยว่าเป็นโรคสมาธิสั้นหรือ Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) นั้น จำนวนเกือบ 50% จะมีอาการติดตามมาจนโต และนี่ยังไม่นับผู้ใหญ่อีกจำนวนมากที่ไม่รู้ตัว และไม่ได้รับการวินิจฉัยอย่างจริงจัง บางคนพบเจอปัญหาชีวิตมากมาย เช่น มักมีปัญหาเรื่องการใช้จ่ายเงินและการบริหารเงิน มักเปลี่ยนงานบ่อยกว่าคนทั่วไป มักมีปัญหาเรื่องความสัมพันธ์ในรูปแบบเดิมซ้ำๆ ไม่ว่าจะเปลี่ยนคนรักไปกี่คนก็ตาม ฯลฯ นี่ยังไม่นับรวมปัญหาคลาสสิคอย่างการไม่สามารถทำงานให้จบได้ การผัดวันประกันพรุ่ง หรือการส่งงานหรือไปตามนัดหมายช้ากว่าเวลาที่กำหนดเสมอ แรงบันดาลใจที่ให้ผู้เขียนหันมาศึกษาปัญหา ADHD ในผู้ใหญ่อย่างจริงจังเพราะผู้เขียนสังเกตเห็นอาการและปัญหาของตัวเอง และสงสัยว่าตัวเองก็มีอาการสมาธิสั้นด้วยเช่นกัน แม้ว่าจะไม่เคยไปให้คุณหมอวินิจฉัย แต่อาการหลายอย่างที่เข้าข่ายก็เป็นอุปสรรคในการใช้ชีวิตและการประสบความสำเร็จอย่างมาก จึงเป็นที่มาในการลงมาลุยเรื่องนี้อย่างจริงจัง ลองมาวิเคราะห์ตัวเองเบื้องต้นจาก 14 อาการต่อไปนี้ดูนะคะ ซึ่งอ้างอิงมาจากบทความเรื่อง Symptoms and Signs of Adult ADHD ที่เขียนโดย The Healthline Editorial Team and Rena Goldman และตีพิมพ์วันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2015 1. คุณขาดสมาธิและความสนใจที่ต่อเนื่อง

หลายครั้งที่คุณถูกกวนให้เสียสมาธิได้ง่าย หรือถูกดึงความสนใจให้ออกจากสิ่งที่ทำอยู่ง่ายเกินไป คุณไม่มีสมาธิจะฟังใครพูดได้นาน บางครั้งไม่สนใจรายละเอียด มักทำงานหรือโปรเจ็คไม่จบ หลายครั้งที่คุณอาจพบว่าตัวเองหยิบโหย่ง ทำยังไม่ทันสำเร็จก็เปลี่ยนใจไปทำอย่างอื่นแล้ว 2. คุณจมดิ่งอยู่ในความสนใจบางอย่างมากเกินไป

อาการนี้ตรงกันข้ามกับข้อด้านบน คือจมอยู่กับสิ่งที่กำลังทำ (เฉพาะสิ่งที่สนใจมากๆ) จนไม่สนใจสิ่งที่อยู่แวดล้อม ไม่ได้ยินเวลาคนอื่นพูด ไม่ให้ความสนใจกับคนที่อยู่ด้วย จนเป็นเหตุให้เกิดความเข้าใจผิดและปัญหาความสัมพันธ์ได้ 3. คุณยุ่งเหยิง รกรุงรัง

คนทั่วไปอาจเกิดปัญหานี้ขึ้นได้บางครั้ง แต่สำหรับคนที่สมาธิสั้นมักจะเป็นแบบนี้เสมอเข้าขั้นเป็นรูปแบบการใช้ชีวิต คุณมักจะไร้ระเบียบ การจัดระเบียบทั้งเรื่องงาน สิ่งของ เอกสาร ฯลฯ เป็นเรื่องยากทั้งสิ้น รวมถึงไม่สามารถจัดลำดับความสำคัญของงานหรือเวลาที่มีปัญหาเข้ามาได้

4. คุณมักบริหารเวลาได้แย่มาก

ทั้งเรื่องการทำงานให้เสร็จตามเวลา ชอบผัดวันประกันพรุ่ง ไม่ยอมลงมือทำงานสำคัญซักที หรือไม่ยอมเริ่มทำงานที่เห็นว่าน่าเบื่อ หลายครั้งที่คุณไปตามนัดสาย ซึ่งถึงแม้ว่าคุณจะรู้ตัว แต่ก็พบว่าควบคุมตัวเองได้ยากเหลือเกิน 5. คุณมักขี้ลืม

คนทั่วไปก็มีปัญหาการลืมได้บางครั้ง แต่สำหรับคนสมาธิสั้นนั้นมักลืมเป็นประจำ กลายเป็นบุคลิกภาพประจำตัวไปแล้ว ตั้งแต่ลืมว่าเก็บกุญแจไว้ที่ไหน ไปจนถึงการลืมนัดหมายที่สำคัญ (ถ้าไม่บันทึกและให้แจ้งเตือนไว้) ซึ่งปัญหานี้จะลุกลามสร้างความเสียหายได้หากไม่รีบแก้ไข ทั้งเรื่องหน้าที่การงาน ไปจนถึงเรื่องความสัมพันธ์

6. คุณหุนหันพลันแล่น

เรียกได้ว่าคุณถูกแหย่หรือกระตุ้นได้ง่ายจากสถานการณ์รอบข้าง โดยอาการของคุณอาจแสดงออกได้หลายแบบ เช่น ชอบพูดขัดจังหวะตอนที่คนอื่นกำลังพูดยังไม่จบ เดินเข้าไปขัดจังหวะในห้องประชุม มักเร่งรีบเสมอ หรือชอบตัดสินใจแบบไม่ทันคิดหน้าคิดหลัง รวมถึงการซื้อของทันทีที่เห็นว่ามีโปรโมชั่นหรือชอบ ทั้งที่อาจไม่จำเป็นต้องใช้

7. คุณมีอารมณ์ขึ้น ๆ ลง ๆ

บางครั้งคุณอาจเบื่อสุดขีด แต่บางครั้งคุณตื่นเต้นกับบางเรื่องสุด ๆ บางครั้งคุณอารมณ์ดี บางครั้งหงุดหงิดง่าย บางครั้งคุณผ่อนคลายใจเย็น แต่บางครั้งใจร้อนและไม่อดทน ซึ่งอาการเหล่านี้จะมีผลเสียต่อหน้าที่การงานและความสัมพันธ์ รวมถึงเวลามีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่นได้ง่าย

8. คุณมองตัวเองในทางที่ไม่ดี

เพราะอาการหลายอย่างของภาวะสมาธิสั้นทำให้คุณทำงานหรือใช้ชีวิตอย่างเละเทะ ทำอะไรไม่เป็นชิ้นเป็นอัน ทำอะไรก็ไม่สำเร็จ จนนำไปสู่การตัดสินตัวเองว่าเป็นคนไม่ได้เรื่อง ลุกลามไปจนถึงปัญหาเรื่อง Self-esteem ที่คุณไม่ภูมิใจในตัวเองเลย

9. คุณไม่มีแรงกระตุ้น

โดยเฉพาะภารกิจที่คุณมองว่าน่าเบื่อ คุณจะไม่สามารถบังคับตัวเองให้เริ่มทำงานชิ้นนั้นได้ง่าย ๆ แม้จะรับปากคนอื่นไว้แล้วก็ตาม ยิ่งประกอบกับอาการที่ชอบผัดวันประกันพรุ่งและการไม่สามารถจัดการสิ่งต่าง ๆ ให้เป็นไปตามแผนได้ จะทำให้ผลลัพธ์ในชีวิตคุณเลวร้ายลงเรื่อย ๆ

10. คุณมักกระวนกระวายและวิตกกังวล

เรื่องราวในหัวของคุณดูปั่นป่วนและยุ่งเหยิง และดูเหมือนว่าจะไม่มีวันปิดมันได้ คุณจะคิดเรื่องที่กังวลซ้ำ ๆ วนอยู่ในหัว จนถึงขั้นนอนไม่หลับ หลายครั้งที่แสดงออกมาทางร่างกายผ่านอาการลุกลี้ลุกลน อยู่ไม่สุข อย่างการเขย่าขา เคาะปากกาซ้ำ ๆ หรือนั่งนิ่ง ๆ ไม่ได้

11. คุณอ่อนล้าหมดพลัง

อาจเป็นเพราะอาการอยู่ไม่สุข วิกกังวลเกินไป ลุกลี้ลุกลน หรือการทำอะไรอยู่ตลอดเวลา หรือนอนไม่หลับ ยิ่งทำให้คุณรู้สึกอ่อนล้า จนไม่มีแรงจะทำงานให้เสร็จสิ้น นั่นยิ่งจะทำให้ทุกอย่างเลวร้ายลงไปอีก

12. คุณมีปัญหาสุขภาพ

ด้วยความยุ่งเหยิงในการใช้ชีวิต การปั่นงานข้ามวันข้ามคืนเพราะใกล้จะเลยกำหนดส่ง และการไม่ยอมทำในสิ่งที่สำคัญ เป็นได้มากว่าคุณจะมีปัญหาสุขภาพตามมา ทั้งเรื่องการกินอาหารให้ตรงเวลา การพักผ่อนที่เพียงพอ การไม่มีเวลาออกกำลังกาย หรือแม้กระทั่งการลืมกินยาตามกำหนด ซึ่งนั่นจะยิ่งทำให้ชีวิตคุณย่ำแย่ลงไปอีก

13. คุณมีปัญหาความสัมพันธ์

ตามสถิติแล้วผู้ใหญ่ที่มีอาการสมาธิสั้นจะมีปัญหาความสัมพันธ์สูงมาก ทั้งกับคนที่ทำงาน คนรัก หรือญาติมิตรสหาย ด้วยอาการที่ชอบขัดจังหวะ ไม่สนใจคนรอบข้าง อารมณ์ขึ้นลงบ่อย ลืมนัดหมาย ทำให้คุณถูกมองว่าเป็นคนไร้ความรับผิดชอบ และไม่แคร์คนอื่น

14. คุณอาจติดสารเสพติด

เนื่องด้วยความยุ่งเหยิงในชีวิตจนเกิดความเครียด อาจเป็นแรงกระตุ้นให้คุณหันไปพึ่งสารเสพติดเช่น สุรา บุหรี่ หรือสารอื่น ๆ ถึงแม้จะไม่มีอาการนี้ในทุกคนที่สมาธิสั้น แต่คุณก็ควรตระหนักและระวังตัวเอง

นอกจากทั้ง 14 ข้อนี้ ยังมีอาการอื่น ๆ ที่คุณควรระมัดระวังไว้ เช่น การเปลี่ยนงานที่บ่อยผิดปกติ ไม่สามารถสร้างผลงานความสำเร็จของตัวเองได้เป็นชิ้นเป็นอัน หรือการหย่าร้างและปัญหาความสัมพันธ์ในรูปแบบซ้ำ ๆ ไม่ว่าจะเปลี่ยนคนรักแล้วก็ตาม

อย่างไรก็ตาม ถึงแม้คุณจะมีอาการครบทั้งหมดที่กล่าวมาก็ไม่ได้แปลว่าชีวิตคุณจะสูญสิ้นแล้ว ความเป็นจริงก็คือ มีคนสมาธิสั้นจำนวนมากที่กลายเป็นคนมีชื่อเสียงและประสบความสำเร็จในชีวิต ขอเพียงคุณรู้ตัวเองและเริ่มลงมือทำเพื่อแก้ปัญหา การสร้างนิสัยที่มีวินัย การตรงต่อเวลา การจัดระบบระเบียบ การทำงานให้สำเร็จ การควบคุมอารมณ์ เหล่านี้สามารถพัฒนาได้ทั้งสิ้น โดยการแก้ไขที่ง่ายที่สุดคือ เริ่มแก้ไปทีละจุด เช่น เริ่มที่การทำงานให้จบเป็นชิ้นเป็นอันก่อน

อ่านวิธีพัฒนาตัวเองสำหรับผู้ใหญสมาธิสั้น >> 7 วิธีประสบความสำเร็จสำหรับผู้ใหญ่สมาธิสั้น

สำหรับใครที่กำลังเครียด กังวล คิดมาก ทั้งเรื่องของปัญหา Burn Out จากการทำงาน ปัญหาความสัมพันธ์ต่างๆ ในครอบครัว คนรัก ไปจนถึงภาวะต่างๆ เช่น ซึมเศร้า ทุกปํญหาสำคัญและเป็นเรื่องใหญ่สำหรับเราเสมอ

iSTRONG ยินดีให้บริการ ปรึกษาด้านสุขภาพจิตโดยผู้เชี่ยวชาญ ทั้งจากจิตแพทย์และนักจิตวิทยา ดูรายละเอียดได้ที่นี่